اثر فرسایش شخم بر میزان جابجایی و توان تولید خاک (مطالعۀ موردی: توتکابن در استان گیلان)

در تحقیق حاضر که در بخشی از اراضی دیم کاری در جنوب استان گیلان صورت گرفت، تأثیر فرسایش ناشی از شخم بر جابه جایی و توان تولید خاک بررسی شد. به این منظور هجده نقطة نمونه برداری در موقعیت های مختلف زمین بر مبنای همجواری با مرز زمینی ایجادشده در هفت قطعه زمین مجاور هم در نظر گرفته شد. ویژگی های حاصلخیزی خاک در عمق 0 تا 30 سانتی متری، همچنین اجزای عملکرد گندم در هر نقطة نمونه برداری تعیین شد. آنالیز داده ها با تجزیة خوشه ای به روش ward، خاک را با توجه به مقدار نیتروژن، فسفر، پتاسیم و کربن آلی و توان تولید را بر مبنای ویژگی های تعداد سنبله، وزن هزاردانه، تعداد دانه در سنبله و عملکرد دانه در سه گروه تقسیم کرد. بین مناطق گروه بندی شده از نظر حاصلخیزی با گروه های عملکرد ارتباط معناداری وجود نداشت که به نظر می رسد به دلیل تفاوت در مدیریت زراعی زمین های مجاور مورد بررسی باشد. نتایج نشان داد اختلاف ارتفاع ایجادشده بین قطعات در جهت شیب بین 1 تا 2/3 متر و در جهت جانبی بین 1 تا 3/1 متر است. همچنین، حجم خاک جابه جاشده در این دو جهت به ترتیب بین 8 تا 36 و 5 تا 22 تن در هکتار در سال برآورد شد.